|
O piśmie Zespół redakcyjny Rada programowa Recenzenci Deklaracja o wersji pierwotnej nr 1: Problemy więzi społecznej nr 2: Media nr 3: Socjologia wiedzy nr 4 - 5: Antropologia; Socjologia nr 6: Kobiety, mężczyźni, płeć nr 7: Sociology of Law nr 8: Polityki pamięci nr 9: W kierunku społeczeństwa sieciowego nr 10: Język propagandy a kreacje rzeczywistości nr 11: Antropologia polityczna nr 12: Sociology of Law II nr 13: Kobiety, migracja i praca nr 14: Socjologia emocji nr 15: Sociology of Law III: History and Development nr 16: Pedagogizacja życia społecznego nr 17: Opis obyczajów na początku XXI wieku nr 18-1: Nowa młodzież w nowym świecie nr 18-2: Special Issue. In Memoriam Aldona Jawłowska nr 19-20: Małe ojczyzny nr 21: Małżeństwo i rodzina w ponowoczesności nr 22: Morality, Law and Ethos. Maria Ossowska (1896-1974) - In Memoriam Sprzedaż i prenumerata Dla Autorów Kontakt Napisz do nas |
 Do pobrania: 
SOCIETAS/COMMUNITAS 2(10) 2010 11 Od Redakcji Kolejny tom pisma zatytułowany jest "Język propagandy a kreacje rzeczywisto ści". Współczesny świat to świat niczym nieograniczonego rynku równolegle funkcjonujących Źródeł informacji, których istnienie wspomagają nowe technologie. Punktem wyjścia rozważań prezentowanych w tym tomie jest założenie, że media kreują obrazy "równoległych rzeczywistości" a fakt medialny pojmowany jako kreacja rzeczywistości przekłada się na społeczny, pojmowany jako wydarzenie, w reakcji na które jednostka podejmuje decyzje dotyczące działania. Możemy więc wyobrazić sobie świat społeczny jako zbiór jednostek "zanurzonych" w różnych rzeczywistościach społecznych w zależności od wyboru Źródła informacji. Jest to wizja społeczeństwa zatomizowanego, społeczeństwa złożonego z jednostek niepotrafiących osiągnąć tak pożądanego w demokracji konsensusu odnoszącego się do celów i wartości, ponieważ wymagałoby to uprzedniego uzgodnienia wersji rzeczywistości. Czy rzeczywiście media są zdolne do odgrywania tak dużej roli w konstruowaniu obrazu rzeczywistości społecznej? Czy język pojmowany jako zbiór symboli, znaczeń i związanych z nimi pojęć może - poprzez proces kodowania symbolicznego rzeczywistości - konstruować jej społeczny wizerunek? Teksty zamieszczone w tomie są głosami w dyskusji o problemie kreacji rzeczywistości przez język, przede wszystkim język propagandy politycznej. Dyskusja redakcyjna "Societas/Communitas" poświęcona jest kwestii języka nienawiści. Tak zwana mowa nienawiści jest szczególnym rodzajem języka, jak to określają niektórzy autorzy, językiem, który zabija. Zaprosiłam autorów wypowiedzi zawartych w tej części do odpowiedzi na pytanie, czy i jak dalece tekst, jakim jest mowa nienawiści (język nienawiści), może być traktowany jako przemoc, w jakim stopniu mowa nienawiści może kogoś do owej przemocy przekonać i uwolnić od brzemienia winy z powodu jej zastosowania, czyniąc ją często powodem do chwały i pozytywnego wyróżnienia społecznego. Rozważania dotyczące tego problemu prezentują Jerzy Bralczyk, Marek Czyżewski, Mirosław Karwat, Kazimierz Krzysztofek i Jacek Kurczewski. Dział "Artykuły i studia" poświęcono kreacji rzeczywistości przez język. Zebrane tam teksty podzielone są na dwie części: zagadnienia teoretyczne i analizy. W części pierwszej znalazły się cztery teksty. Iwona Jakubowska-Branicka rozważa problem, na ile zasadne jest założenie, iż media kreują obrazy równoległych rzeczywistości, a fakt medialny pojmowany jako kreacja rze- czywistości przekłada się na fakt społeczny, pojmowany jako wydarzenie, w reakcji na które jednostka podejmuje decyzje dotyczące działania. Krystyna Skarżyńska poddaje analizie mechanizmy, które, z jednej strony, wpływ mediów maksymalizują, z drugiej zaś - rodzą zarzuty wobec mediów jako kreatorów sztucznego, skrzywionego świata, traktując jednocześnie percepcj ę medialnej rzeczywistości jako zmienną zależną. Grażyna Woroniecka po- święca tekst rozważaniom z zakresu socjologicznej teorii polityki. Omawia problem usuwania jednostek i racjonalnego dyskursu z dziedziny sprawczo- ści politycznej oraz kwestię przestrzeni, w której figura podmiotu odzyskałaby rację swojego istnienia. Marek Zaleski prezentuje rozważania dotyczące uzależnienia od eksterioryzowanego zła uosobionego w postaci złowrogiego Innego, tego, co budzi lęk i obrzydzenie, a co jest trwale wpisane w nasz język poprzez ustanawianie fantazmatu złowrogiej inności. Tekst stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, kiedy i jak - przy tak rozumianej genealogii mowy nienawiści - możliwe jest jej wyeliminowanie z dyskursu publicznego. Część druga - analizy - obejmuje sześć tekstów. Michał Głowiński analizuje dyskurs prezentowany na łamach "Naszego Dziennika", rekonstruując tworzoną przez tę gazetę rzeczywistość. Kajetan Mojsak poddaje analizie współczesny dyskurs antysemicki, Hanna Świda-Ziemba zaś - język demagogii we współczesnej Polsce. Deformacja struktury poznawczej ludzi, będą- ca konsekwencją demagogicznego przekazu propagandowego, jest zjawiskiem szczególnie szkodliwym w kontekście oczekiwań wynikających z paradygmatu współczesnej demokracji liberalnej. Marek Tabin, analizując propagand ę PRL, konkluduje, że stworzyła ona obraz świata, który pozostał nawet po zmianie systemu i odrzuceniu peerelowskiej ideologii, co wpływa na postrzeganie i definiowanie rzeczywistości współczesnej. Kolejne dwa teksty poświę- cone są analizie języka współczesnej propagandy politycznej. Jacek Wasilewski analizuje struktury narracyjne używane przez premierów w narracjach o Polsce. Tomasz Olczyk opisuje i poddaje analizie ramy - schematy stosowane w debatach przeprowadzonych przed wyborami w 2007 roku. Gdy prace nad tym numerem "Societas/Communitas" dobiegały końca, 10 kwietnia 210 roku doszło do katastrofy pod Smoleńskiem. Okoliczność ta doprowadziła do wykształcenia się specjalnego rodzaju żałobnej retoryki. Dlatego też w tomie tym jest część wykraczająca poza strukturę pisma zatytu łowana "Katastrofa Smoleńska. Polska narracja żałobna. Sonda". W sondzie wzięli udział Albert Jawłowski, Mirosław Karwat, Tomasz Olczyk, Jacek Wasilewski i Andrzej Wróbel. Teksty zebrane w części "Z warsztatów badawczych" prezentują problemy będące przedmiotem prowadzonych badań. Joanna Śmigielska przedstawia założenia badań z zakresu antropologii kultury, dotyczące święta Bożego Ciała w Łowiczu, Joanna Górska - założenia i wyniki badań poczucia wstydu w kontekście współczesności, Łukasz Goryszewski zaś - badania dotyczące stylów życia klasy wyższej. W kolejnej części "Recenzje i polemiki", przedstawiamy recenzje pięciu wydanych niedawno książek, w części "Informacje bieżące i sprawozdania z konferencji" zdajemy relacje z trzech konferencji. W części "Wspomnienia i pożegnania" z wielkim żalem żegnamy pomysłodawczynię i Redaktor Naczelną "Societas/Communitas" profesor Aldonę Jawłowską. Znakomitą uczoną i wspaniałego człowieka o wielkiej wrażliwości. Wspominają ją przyjaciele i współpracownicy. Żegnamy również naszego koleg ę, socjologa i badacza Andrzeja Mokrzyszewskiego. Pozostaną w naszej pamięci. Mamy nadzieję, że zawartość tego numeru zainteresuje Czytelników i pobudzi do dyskusji. Problemy w nim omawiane są nie tylko inspirujące teoretycznie. W odniesieniu do założenia kreacji rzeczywistości przez język, teoria przekłada się na rzeczywistość. Zapraszamy do lektury. Iwona Jakubowska-Branicka |
Antropologia Filozofia Polityka społeczna Psychologia Socjologia |